Caballera

Caballera is een dorp in de Sierra de Campanúe niet ver van Santa Liestra. De molen staat bij de samenvloeiing van de Barrancos de Bobatialla en Caballera en is naar ons gevoel best te bereiken vanuit Troncedo, dat ligt aan de weg tussen Tierrantona en Graus. Vanaf Troncedo is het een aangename wandeling van ongeveer 5.5–6 km. Zoek naar een GR-1 wegwijzer in het dorp van Troncedo. Volg het pad noordoostwaarts richting Formigales. Je volgt hierbij een oude cabañera en bereikt na iets meer dan 1 km een kleine vijver gevoed door een bron. Rechtdoor; neem niet de afslag die van rechts komt. Iets meer dan 2 km voorbij de vijver, bereik je een afslag naar rechts (zuid). Volg deze zandweg en na verloop van tijd moet je de steenplaten rechts in de diepte zien liggen. Werk je eigen weg naar omlaag vanaf de bocht in de weg op ruwweg 2.5 km van de afslag.

Bezocht: 03.vi.2003, 15.iv.2017

De molen is onzichtbaar van bovenuit, want gesitueerd onder de steile rand van de enorme steenplaat van de Bco de Bobatialla, die nauwelijks enkele meter verderop een waterval vormt en zo in de Bco de Caballera valt.

Hoe precies de molen aan zijn water kwam is niet duidelijk. Wegens de helling van de steenplaat voert de rivier alleen water tegen de rechter oever (1). Het laagste deel van de bedding is in twee gedeeld door een dijk (2, 3) opgeworpen met stenen.

In de rechterhelft hebben we een rij gaten aangetroffen. Er moet op dat punt een dam bestaan hebben (4, rode stippen in 2, 3). Gelijkaardige rijen gaten kan men vinden in Santa María de la Nuez, Puyarruego, Lecina, en in Las Bellostas waar ze werkelijk indrukwekkend zijn met diameters tot 70 cm.

Er moet bijgevolg rechts een molenvijver geweest zijn. Probleem is dat we geen enkele verbinding konden vinden met de bestaande molenvijver links en ook niet met de plaats waar de cárcavo is. Het is echter niet onmogelijk dat er een kanaal was dat nu diep verborgen ligt onder de vegetatie.

De molenvijver is vrij groot en maakt optimaal gebruik van het reliëf van het terrein (5, 6). Hierdoor moest alleen een wand worden gebouwd voor het deel dichtst bij de molen (7).

Het deel van de wand dat grenst aan de molen is in trapvorm gebouwd met treden van telkens drie lagen steen (8). Aan de zijkant zijn er geen bijzondere kenmerken (7).

We have seen a similar feature in the mill of Chimillas where this part of the wall of the mill pond extends into the mill, or more precisely into the kitchen of the miller. It may have been an early form of a refrigerator.