Abellada

Abellada ligt ver van alles. Net als veel oude dorpen in de Guarguera.
•1) Van Sabiñánigo richting Huesca rijden tot aan Lanave. Linksaf naar Boltaña. Vrij snel kom je aan de Molino de Villobas en nog wat verder aan de afslag naar Nocito. •2) Je kan ook vanuit Boltaña de weg nemen naar Lanave. Kruis de Río Ara en een lange bochtige weg brengt je naar de Molino de Escartín. Kijk uit voor de afslag naar Nocito. Vanaf het punt waar je de hoofdweg verlaat is het nu 12 km piste (denk aan je vrije hoogte!) tot Nocito waar je een bord naar Bara zult vinden. •3) Er is tenslotte ook nog een verharde weg vanaf de Puerto de Monrepos over Belsué tot Nocito.
Vanaf Nocito is het minder dan 4 km op een goede grintweg naar Bentué de Nocito, het begin van een leuke wandeling door een aangename omgeving.

De molen ligt op de Barranco de Abellada die naar de Río Guatizalema vloeit.
Illustraties: 23.iii.2008

kaart van 1933; 1:50000, blad 210 - cirkel = molen
©Instituto Geográfico Nacional de España

Laat het voertuig op het kruispunt met de ketting bij Bentué. Loop naar het dorp (denk aan de dorpsfontein) en trek naar de kerk (je kruist de GR 1). Ga door naast de kerk op het pad dat klimmend naar rechts draait. De weg is niet te moeilijk te vinden en bij onduidelijke stukken liggen cairns. Je loopt eerst hoofdzakelijk Noord-Oost maar dat verandert tot Noord eens je de barranco bereikt. De rest van het pad is klaar en duidelijk.
Vanaf het begin volg je al een oude cañada. Cañadas waren wegen voor herders en hun kudden. Deze hier verbond de vallei van de Río Ara met Huesca en liep ook door Matidero.

Een molen op zo'n bijzondere plek verdient beter dan vergetelheid en verval. Maar helaas, de crucifixen hebben vreselijk gefaald in hun steun aan het dak en alles ligt open onder de elementen.

De ingang is beschermd met een afdak dat iets lager is dan het dak van de molen zelf. Het geheel vertoont veel gelijkenis met Bara, maar we hebben afdaken gezien in andere molens ook (bv. Buetas of Letosa).

Door de algemene staat van verval kon ik eigenlijk niets herkennen behalve een koppel stenen en een stuk stofvang (guardapolvo). De steen heeft een diameter van 130 cm hetgeen een heel courante maat is (5).

Er zijn nauwelijks sporen van het kanaal of het reservoir en wat er is, ligt verborgen onder de dichte begroeiing.

De witte pijl in (7) wijst naar een kleine waterval die wellicht kunstmatig is. Het lijkt wel een afdamming en de luchtfoto toont een groen lint dat naar de molen leidt.

Foto 6 toont wat vermoedelijk de kop was van het reservoir. De molen met de stenen zie je in de achtergrond. Foto 2 toont dezelfde plek van opzij. Het is best mogelijk dat een open goot het water naar de cárcavo voerde (8, 9).

Ik kon niets vinden dat er op wees dat ook water werd getapt van de Bco de Abellada. Maar het is moeilijk te geloven dat dit niet gebeurde.