Letosa

Letosa ligt diep in het Parque de la Sierra de Guara. Van L'Ainsa rijd je zuidwaarts naar Guaso en dan tot Arcusa. Voorbij Arcusa passeer je de weg naar Mondot waarna je snel de afslag naar Paúles zult bereiken. Rechtsaf aan de eerste huizen van Paúles en weer rechts naar Las Bellostas. Je komt langs de Molino de Pedro Buil, de Bordas de Sarsa da Surta, de (onzichtbare) Casas del Gallinero. De weg gaat bergop, draait rechts en wordt weer vlak. Hier kruis je de meridiaan van Greenwich en verlaat zo het oostelijk halfrond. Zoek het karrespoor dat van de weg af de heuvel op gaat. Op dat punt is er ook een kleine parkeerplaats. Neem een kaart mee en voldoende drank. De molen ligt ongeveer 2h30 wandelen ver. Het is terzelfdertijd een prima excursie voor vlinder- en plantenliefhebbers.

Foto's: 30.VII.2004

Molen langs de Río Mascún.

De molen van Letosa is een eenvoudige constructie bestaande uit een kleine werkplaats en een afgedekte ruimte buiten waar de lastdieren konden rusten. (Andere molens met een vergelijkbare inrichting zijn bv. Bara en Troncedo.) Het dak van de werkplaats is ingestort en het andere stuk zal dra volgen onder het gewicht van de losas.

Boven de deur vinden we een mooie guardapolvo en grote boordstenen. Twee data zijn er ingegroefd: bovenaan links 1831 (of is het 1837) en in het midden 1869 (of 1868) naast een kruis.

De werkplaats was eerder klein met een kleine bergkast, een oven in een hoek en één paar molenstenen die ongeveer een derde van de ruimte opeisten. Let op de molensteen achteraan en de grua (diende om de stenen te lichten) in het midden.

Het water liep van rechts (waar de embalse is) naar links (waar de rivier is) onder de maalstoel. In de cárcavo rust één groot metalen wiel. Merk op dat de schoepen kort zijn: ze beslaan slechts het buitenste derde van het wiel.