Torrolluala del Obico

Torrolluala del Obico ligt niet ver van de Puerto del Serrablo. Neem de hoofdweg vanaf Boltaña naar Lanave en parkeer waar het pad naar Torrolluala is aangeduid. Volg het zand en grind spoor en na een gezonde wandeling bereik je de aftakking naar het verlaten dorp. Negeer die en volg de andere tak die je omlaag brengt in de vallei van de Barranco de San Juan. Uiteindelijk tref je een kleiner spoor dat links naar het water voert. Steek over en loop nu tegen de stroom in. De watermolen is vlakbij.

Een mooie optie is om, wanneer je de wegwijzer bereikt van het pad naar Morcat, die te volgen en zo af te dalen. Je komt dan langs de azud en de molen ligt maar enkele passen verder.

Foto's: V.1995; 23.VI.2010

werkplaats

waterwerken

(1) Torrolluala del Obico (witte streep); blauwe streep wijst ongeveer de plaats van de molen

(2) Torrolluala del Obico: de molen nog in perfecte staat — 1995.

De molen, toen we die de eerste keer zagen in 1995, was nog heel stevig. Het dak zonder lekken, de muren zonder spleten. De voorgevel miste een lading stenen (3). Enkele ondersteunende stokjes lijken echter te suggereren dat de ontbrekende stenen niet vielen maar bewust werden verwijderd.

Toen heb ik geschreven Het duurt vast niet lang meer voor de vegetatie bezit neemt van deze molen. En zo gebeurde — Geen erg moeilijke voorspelling moet ik toegeven. Het gebouw is tegenwoordig bijna volledig verborgen onder de bomen (4).

(3) voorgevel in 1995

(4) voorgevel in 2010

(5) werkplaats in 1995 - groter beeld

(6) werkplaats in 2010

De werkplaats, in 1995, was niet bijzonder netjes. De deur stond open en koeien zijn niet de beste huismoeders, maar de maalstoel achteraan was prima bewaard (5). We zien wel vaker dergelijke configuratie met enkele treetjes naar een verhoogd platform dat licht krijgt door een venster dat over de afvoer uitkijkt (bv. Sarsa da Surta, Bara of Las Almunias de Rodellar). Let op de stofkast (guardapolvo), de steenkraan (grua met cabra), de toevoerbak (tolva) die vrij slank is vergeleken met de vernoemde molens, de regulator om de afstand tussen de stenen in te stellen (levador), het is er allemaal! (7)

Daardoor kwam het zo hard aan wat we zagen in 2010: de kamer is één puinhoop (6). Het dak boven de maalstoel is ingestort. De kraan viel ook. De kaar (tolva) weerstaat de druk. Hoe lang nog? De schimmels zijn hard aan het werk. Rampzalig en beschamend.

Een afgesleten steen (8) rust dicht bij de ingang. Ze is overdekt met verschillende tekens: vooral kruisen in verschillende vormen en groottes (zie ook Solanilla). Buiten rusten er nog drie andere stenen: één ervan (10 links) vertoont een moderner patroon, maar geen enkele is samengesteld.