Home / Dieren in de reclame / Kleinere Walvisachtigen
Dieren in de reclame — Kleine walvissen *
Zeg dolfijn en mensen antwoorden Intelligentie, Commu­nicatie en, omdat de dieren over de oceanen zwerven, ook Vrijheid. Het merendeel van onze voorbeelden zendt ten minste één van deze begrippen uit.

Dolfijnen leven in scholen en reizen gracieus samen tuimelend en worden daardoor ook gekozen om werk in team en synchronisatie uit te stralen.

Copywriters spannen zich in om hun product aan deze snuggere dieren te koppelen. Het is een glibberig pad en soms is de uitleg niet helemaal overtuigend.

© 
eerste publicatie: x.2006; gewijzigd: vi.2020

Van alle soorten
zijn dolfijnen werkelijk het neusje van de zalm. Copywriters zijn stom­verbaasd dat dolfijnen, dank zij hun superieure intelligentie, de vaardigheid hebben om (draadloos) te communiceren (bv. nrs. 1, 3). Spreken die schrijvers wel eens met hun buren ? Communiceren katten en honden en vogels en mieren dan niet onderling ? Gebruiken die daar de telefoon voor ? Zelfs planten, zo is gebleken, zijn in staat om elkaar signalen te geven. Draadloos ! Ik vermoed dat hier sprake is van een misvatting. Communicatie wordt hier verward met echolocatie. En dat is iets helemaal anders, dat weet elke vleermuis.

(1) 1992 – Buitengewone innovatie. — financieel advies
(2) 2002 – Intelligentie trekt intelligentie aan. — auto
(3) 1996 – Draadloze communicatie hoort toe aan de slimme soort

Sommige teksten zijn
toch wel wat geforceerd. Advertentie 1 gaat over financiele planning. De titel luidt Buitengewone vernieuwing en wordt gevolgd door De evolutiecyclus () van de dolfijn heeft het dier uitgerust met een buitengewone intelligentie en de mogelijkheid om te communi­ceren. Hierdoor is de dolfijn één van onze hoogst ontwikkelde soorten. Nu komt de stap naar de dienst: Vernieuwing is even goed een noodzaak bij financiele planning … Een echte hersenbreker.

De auteur tracht zijn stukje wat extra gewicht te geven door ook de wetenschappelijke naam mee te geven: De Dolfijn. (L. Tursiops Truncatus). Dat is hetzelfde als praten over De Vis, want van beide zijn er veel soorten en vis, of dolfijn zijn beide een verzamelnaam voor alle soorten uit de groep. Let ook op de beginnersfout in de wetenschappelijke notatie. Beter ware geweest Tursiops truncatus L. hetgeen staat voor de Tuimelaar.

Draadloze communicatie behoort
sinds het begin toe aan de slimme soort (3) doet ver­schillende vragen rijzen. Waarom precies de slimme soort, en in de vorige reclame onze soort ? Hebben mensen soorten in eigendom ? Is er, zoals gesuggereerd met de, maar één slimme soort ? Ik dacht dat mensen als de slimme soort beschouwd werden. Maar draadloze communi­catie (als bedoeld in de advertentie) is toch maar een recent fenomeen in de geschiedenis. Dan moet het wel over de dolfijn gaan ? Maar wetenschapslui twijfelen er aan of ze wel intelligenter zijn dan apen. Vragen, altijd maar vragen.

(4) 1999 – Alle bewegingen synchroon. — perssturing
(5) 1998 – Intelligent software beheer.

Soort zoekt soort
zegt de autoreclame (2). De schrijver houdt het simpel : dolfijnen zijn intelligent en dit voertuig ook. Deze nieuwe auto … heeft een uitzonderlijk hoog IQ. En dat bewijst hij met brio. Daarna volgen enkele kenmerken en —Slim gezien!—, nog meer snufjes, —Wat een vernuft!—, weer snufjes, en vele andere intelligente trekjes. Nooit voorheen was een auto zo verstandig. Een nieuwe vorm van intelligentie. Had men maar even het USCA groen boek voor autoreclames geraadpleegd. Dan hadden ze geweten dat Dolfijnen ongeschikt zijn voor auto's. Er zijn immers geen kenmerken die kunnen vergeleken worden. Maar, het moet gezegd, de beeldmanipulatie is prima gedaan.

Het is een
uitdaging om bij de huidige snelle drukpersen alle subsystemen synchroon te laten werken (4). De reclame voor het regelsysteem dat dit voor elkaar krijgt is verfrissend eenvoudig : dolfijnen leveren de gesynchroniseerde beweging en de intelligentie.

Werken in groep
vergt goede communicatie tussen de leden (5, 9). Ga maar voor dolfijnen: niets illustreert beter het concept. Dit soort programma's mag geen keurslijf worden voor het project. Gelukkig dat dolfijnen naast communicatie, samenwerken en intelligentie ook een notie van vrijheid uitstralen. In andere reclames zien we eenzelfde aanpak. Nr. 7 is er een mooi voorbeeld van : je zal in team werken maar toch de vrijheid hebben om je eigen weg te vinden. Hopelijk komt iedereen dan nog op dezelfde plek uit.

(6) 2002 – Ondernemend. — jobs
(7) 2005 – Je vindt zeker je eigen weg. — jobs

Ondernemend personeel gezocht
is een interessant geval. Eenzelfde foto werd een jaar later nog eens voor een tweede keer gebruikt, maar dan met een andere tekst.
  • In 2001: teamgeest (niet getoond)
    Communicatietalent en gevoel voor humor maken dolfijnen tot wat ze zijn: een schoolvoorbeeld van teamgeest … Zin om met ons nieuwe wateren te verkennen?
  • In 2002: ondernemend
    ondernemingszin betekent kracht, engagement, creativiteit, dynamiek. …
De eerste versie is typisch dolfijn. Was de tweede keer een noodoplossing? Waren alle foto's opgebruikt? Het bedrijf heeft immers al een lange lijst van dieren gebruikt voor zijn vacatures (bv. Bultrug).

(8) 2001 – Het zesde zintuig — intelligente sensoren
(9) 1994 – Eén manier om in vorm te blijven. — client/server
(10) 2002 – Verleg je grenzen — touroperator

Terug naar echolocatie
met sensoren en detectiesystemen in (8). Het merk levert intelligente (dolfijnen!) sensoren met superieure prestaties. De echolocatie hebben ze juist, maar bij de uitleg ontspoort het een beetje. Dolfijnen, zeggen ze, nemen zeer fijne trillingen waar en sturen ze door. Hun zesde zintuig is ongeëvenaard. Ook wij hebben dat zintuig ontwikkeld. … En u, hebt u zelf een zesde zintuig voor sensoren? … Dit klinkt klaar en duidelijk als Geleerd van Moeder Natuur: een bijzonder populair thema.

Dolfijnen zwerven door
de oceanen en daardoor betekenen ze, naast intelligentie en communicatie, ook Vrijheid : vrijheid van beweging, niet van gedachten. Verleg je grenzen suggereert de touroperator van voorbeeld 10. In die reclame springt de dolfijn naar nieuwe horizonten en daarom is ook het idee van ontsnappen uit de sleur van elke dag aanwezig.

Dezelfde allusie op vrijheid en bewegingsvrijheid is ook aanwezig in de advertenties van twee andere luchtvaartmaatschappijen (nrs. 15, 16) die praten over hun intercontinentale vluchten. En we herkennen het idee ook in de autoreclame van nr. 17 waar er nog een vleugje joie de vivre bij zit. Het is een beetje vreemd, en zeker verrassend dat de luchtvaart beroep doet op een dier dat leeft in een omgeving waar ze liefst niets mee te maken willen hebben.

(11) 2004 – Mobiliteit draait om intuïtie. — tablet-PC
(12) 1991 – Ruimte bevrijdt mensen. — auto

Van de drie luchtreisreclames heeft alleen nr. 15 het in de broodtekst over dolfijnen: Ze zijn mooi, ze zijn sierlijk, en ze kennen het natte stuk tussen Europa en de States als de rug van hun flippers. Maar —nog even een glimlach los weken— ze laden geen passagiers … De reclame besluit met : We serveren prima voedsel, in een aangename omgeving … Dat waren tijden. Toen werden we nog niet als vee vervoerd.

Ruimte bevrijdt mensen
(12) is onderdeel van een verhaal waar een pinguin, een zwaan en een giraffe samen werken in een campagne voor een monovolume wagen. Het is niet duidelijk waarom een dolfijn werd gekozen, zelfs niet na het lezen van de tekst. Die lijkt wel wartaal: De nieuwe V6 motor is er speciaal voor al wie altijd te laat is of te vroeg komt. Voor haastige spoed mensen en voor zelden goed. Voor mysterieuze onbekenden, of flitsende openbare figuren; 153 pk en hop, iedereen wordt rustiger, vriendelijker, de tongen komen los, het is er gezellig. Met andere woorden, de mens wordt bevrijd, klaar voor grootse dingen. Zonder dat er iets in de weg ligt. Echt, zo staat het er. Misschien staat de dolfijn voor ongeremd bewegen in een wereld zonder grenzen, net als bij de luchtlijnen van de nrs. 10, 15, 16 en de auto van 17.

De reclame voor
de tablet computer (11) beweert dat Mobiliteit draait om intuïtie en strategie. Of om een gevoel van verantwoordelijkheid. Eigenlijk gaat het om de vrijheid (vandaar dolfijn) om je PC te gebruiken waar en wanneer je wil.

(13) 1992 – Behandeling van angstgevoelens.
(14) 2001 – Zo'n gastvrije vrienden, mag ik altijd blijven? — Griekenland
(15) 199? – De enige vliegers die de oceaan beter kennen. — vliegreizen

Een meer speciale
benadering van vrijheid zien we in nr 13. Met dit medicament zullen personen geplaagd door overdreven angsten weer zelfstandig kunnen functioneren tussen andere mensen. De Franse tekst heeft het over een Traitement dynamique de l'anxiété en de dolfijn zal gekozen zijn wegens het dynamique. Maar misschien is dit ook een allusie op de dolfijn­therapie die soms toegepast wordt op personen met problemen.

Dolfijnen treden ook op voor een ander geneesmiddel: tegen constipatie (nrs 19, 20), maar vraag me niet waarom. Hetzelfde geldt voor de TV-schermen die zacht zijn voor de ogen (21, 22), voor de rubber doeken voor drukpersen (24), en voor de user centered computing (23).

(16) 2002 – Een toffe manier om overal heen te vliegen. — vliegreizen
(17) 2007 – Het leven is mooil — car

Een springende dolfijn
kan wel eens een winner uitbeelden. De software (18) en de belichter (25) zijn beiden snel en voorzien op de groei, de besten in hun soort. In de meeste gevallen gebruikt men voor deze boodschap een paard dat een horde neemt.

(18) 2002 – Alles om te winnen. — boekhouding
(19) 2004 – De doorbraak bij constipatie
(20) 1997 – De doorbraak bij constipatie

(21) 1994 – Als U uitrust vóór uw TV
(22) 1994 – mogen uw ogen dat toch ook?

(23) 1996 – De gebruiker staat centraal.
(24) 2001 – Harmonie van de elementen — rubbers
(25) 1995 – Productief en veelzijdig — belichter

Andere secties in
dit hoofdstuk:

* De Walvisachtigen (Cetacea) — vraag het een zoöloog — groeperen verschillende families zoals de Echte en Grijze Walvissen, Vinvissen, Potvissen, Bruinvissen, Dolfijnen en nog verschillende andere. Daarmee vergeleken is mijn indeling in Grotere en Kleinere lachwekkend simpel. Maar als ik kijk hoe copywriters hen benaderen, dan is het splitsen van de Walvisachtigen in grotere (of walvissen) en kleinere (meestal dolfijnen) soorten en het kortweg negeren van tanden en baleinen en flappen wellicht de beste aanpak.

 Evolutie werkt niet in cycli. Evolutie kent alleen maar vooruit; waarheen dat ook mag zijn, zonder een specifieke bestemming.

Home / Dieren in de reclame / Kleinere Walvisachtigen