Castarlenas is een verlaten dorp in de buurt van Torres del Obispo ongeveer halfweg tussen
Graus en Benabarre (Ribagorza streek). Onnodig om het hele eind
af te lopen want wat overblijft van de installaties staat tentoon gesteld in het centrum van Graus.
Foto's: 17.VIII.2013
(1) De oliemolen van Castarlenas op de Plaza de la Compañía in Graus.
Tentoongesteld zijn een indrukwekkende hefboompers (a prensa de palanca) naast een maalstation waar de olijven werden geperst.
Er staat ook een paneel met toelichting over Castarlenas en met uitleg over het
proces van de oliepersing (alleen Spaans).
Alhoewel ik dit soort contrapties
liever in situ zie, ben ik toch wel blij met dergelijke presentatie.
Het is alleszins veel beter dan het al te frekwente geval waar een molen
—zelfs dicht bij een dorp— wordt vergeten en snel vervalt tot een trieste hoop puin (bv. Formigales, Aguinalíu, Erdao).
(2) Vrije einde van de hefboom met tuerca en caracol
(3) Vast scharnierpunt van de pers
De pers draagt twee jaartallen.
Aan de voet van de virgenes (vertikale balken, foto 3) aan het vaste eind
staat een omkaderde 1930. Iets hoger omringt een cirkel het getal 42.
Aan dezelfde
kant, maar dan op de palanca aan de top van de pers kunnen we ANO 1871 lezen en daar naast opnieuw Año gevolgd door iets dat ik niet kan ontcijferen.
Merk op dat de balken die de hefboom vormen elk uit één volledige stam
bestaan! In veel gevallen werden samengestelde balken gebruikt (bv. Aguinalíu, Trillo, Formigales).