Alavés

Alavés ligt ten zuiden van Sabiñanigo in de vallei van de Río Guarga.
Rij uit Sabiñanigo zuid naar Huesca. Links voorbij Lanave richting Boltaña. Na minder dan 2 km vind je de afslag naar Belarra.
Van uit Boltaña de Río Ara kruisen en de weg nemen naar Lanave. Na zo'n 20 km passeer je de afslag naar Matidero en na nog eens zoveel de molen van Escartín, vervolgens Villobas en tenslotte de plek waar Belarra is aangeduid.

De zand- en grintweg kruist eerst de Río Guarga (zorg dat je voldoende vrije hoogte hebt) en klimt dan langzaam de helling op. Het spoor draait scherp naar rechts en daalt dan af in een zijvallei. Waar de weg splitst zoek je een plekje voor de wagen.

Illustraties: 27.vi.2007

Om de molen te bereiken is het best om maar direct in de akker te stappen (1). Je moet daarbij over de resten van het aanvoerkanaal. Terwijl je langs de rand van de akker loopt bereikt je eerst een grote stapelruimte gebouwd in traditionele stijl. Merk op hoe het kanaal dit gebouw netjes rondt en daarna nog een flink eind verder loopt. Tracht de boom van de blauwe pijl te herkennen (2). Daar ligt de molenvijver (3, 4).

De vijver (embalse) is eerder ondiep en kon, ondanks zijn grootte, wellicht niet genoeg water ophouden om de molen lang in bedrijf te houden.

Het reservoir ligt helemaal boven de molen die zich verbergt tussen de bomen (3). Vanuit de vijver kan je gemakkelijk door de gaten in het dak binnen kijken in de werkplaats (6).

Hét bijzondere aan deze molen van Alavés is ongetwijfeld de drukput (cubo). Een cubo is nuttig wanneer de aanvoer van water niet volstaat om de stenen aan te drijven. De waterkolom in de cubo zorgt dan voor de noodzakelijke druk.

Deze cubo (5) is echt speciaal: breed en diep en uitgegraven in de zandsteen in de bodem van het meer. Andere interessante cubo's zijn te vinden in o.a. Nueno en Las Bellostas.

(9) De afloop van de cárcavo.

De deur (8), eertijds zorgvuldig dicht gemaakt, houdt het vast niet lang meer uit. Een blik door de spleten verraadt dat de werkplaats leeg is.

Op de deurpost lezen we C año de 1898 S (†). Ik vraag me af waar het eerste en laatste karakter voor staan.

Het is mogelijk om langs de linkse muur af te dalen in het kanaal dat het water af voerde. Een mooie en stevige boog (9) geeft toegang naar een ruime, en lege, cárcavo (10).

†: Er is natuurlijk maar één merk van krijtjes geschikt om de groeven in de steen te accentueren: Craies Le Moulin of De Molen krijtjes (11).