Molens in Altoaragón

Serrate

Serrate ligt aan de voet van de berg El Turbón. Uit Campo (tussen Graus en Benasque) neem je de weg naar het kuuroord van Vilas de Turbón. Je komt langs Aguascaldas (d.w.z. warm water bronnen - uit de Turbón wordt veel mineraal water getapt.), overwint dan enkele haarspelden en bereikt dan Egea. Ongeveer twee kilometer voorbij Egea vind je een weggetje naar rechts naar de casas de Piniello. De afslag naar Serrate zelf ligt wat verder naar links. Maar wij stoppen in Piniello. Loop naar het einde van de weg en dan de helling af. Die is op sommige plaatsen wel wat steil. Beneden loop je naar links, langs het water. Je struikelt al snel over de ruïnes.
De molen kreeg water van de Barranco de la Torcida.

Foto's: 9.XI.2004

(1) Uitzicht vanaf de casas de Piniello
De molen ligt vlakbij de populieren rechts onder.
(2) De molen verborgen in
de Barranco de la Torcida
 
De meeste, zoniet alle, kaarten van de streek tonen deze molen. Ik vind dit vreemd. Het is een ruïne, moeilijk te bereiken, die boven­dien niet opvalt in het landschap.

Voor zover ik kan afleiden uit de muren die nog recht staan, bestond de constructie uit twee delen: 1) woonruimtes die het grootste deel van de ruimte in namen en 2) de werkplaats van de molen die ongeveer een halve verdieping nodig had. Het huis telde wellicht drie bewoonbare verdiepingen, de molen enkel twee, want op het laagste niveau bevindt zich de cárcavo.

Het mooiste deel van de resterende muren is toevallig de voorgevel van de molen. Het kostte mij verschillende uren om het uitbundige groen weg te knippen, maar het resultaat is elke schram waard. De gevel vertoont twee mooie ramen en een prachtige boog over de uitlaat van de cárcavo.

(3) Groot gebouw;
de eigenlijke molen is rechts.
 
(4) Voorgevel van de molen (5) Afvoer gedeeltelijk vrij gemaakt. (6) Mooie boog geeft toegang
tot de cárcavo.
 
In de cárcavo (7) rust een houten as (in goede staat) en een dito wiel dat uit elkaar gevallen is. Bezoek misschien eens de molen in Javierre de Olsón om te zien hoe de schoepen samen passen. De molen is tegen de heuvel aan gebouwd. De embalse (9) ligt tegen de zijmuur van de molen en ter hoogte van het dak (mogelijk er zelfs wat boven). Ik weet niet zeker hoe het water naar de saetín geleid werd. Ergens moet er een bocht gezeten hebben, maar we konden niet vinden waar.
 
(7) Cárcavo met houten as (arbol);
spuitkop (saetín) in de hoek links achter.
(8) Eén van de houten schoepen;
let op de speciale vorm.
 
(9) Het water reservoir ligt
op dezelfde hoogte als het dak.
(10) Het venster is dat bovenaan in foto 4
 
Rond de hoek van het gebouw en zoek een plek waar je de wand op kunt. Je bereikt dan snel de muren van het reservoir. Ze zijn gemaakt uit zorg­vuldig gestapelde stenen (9) en aarde. Het volume van het reservoir is niet min. Er was geen spoor van een uitloper achter de muur van de molen.
Het aanvoerkanaal konden we niet verder dan de eerste paar meter volgen. Helemaal zeker over de plaats waar het water afgeleid werd, ben ik dus niet (11).
(11) Zou wel eens de waterinlaat kunnen zijn.
Inleiding 
Leer hoe een molen werkt 
Bezoek de molens; catalogus 
Litteratuur en web-links 
© and e-mail:

Path: Home / Altoaragón: oude watermolens