Molens in Altoaragón - harinero, central eléctrica
Javierregay
Javierregay is een dorp in the Jacetania region op
de rechter oever van de río Aragón Subordán. In
Puente la Reina de Jaca
de weg naar Hecho en Ansó nemen (A-176). Je bereikt al snel Javierregay. Rijd het dorp niet in. Blijf op de
hoofdweg en rijd voorbij het dorp tot waar er links een brug over de rivier is (ca km 6.5). Steek de
brug over, vind een plekje voor je voertuig en loop naar links.
Foto's: 02.i.2016
Oude kaarten van het Instituto Geográfico Nacional van Spanje (ed. 1952) geven de constructie het bijschrift
Fabrica de luz y Molino
. Het geheel bestaat uit drie delen die tegen elkaar gebouwd zijn, maar de verschillende geveldelen
zijn niet in verband gebouwd. Let op de duidelijke vertikale naden (1, 6).
De meest linkse sectie was afgesloten en dient nu wellicht als vacantiehuis.
Ik vermoed dat dit de electriciteitscentrale was. In het midden was de graanmolen (7). Het onderdeel rechts kan gediend
hebben als woonhuis; we hebben tussen het puin niets gevonden dat te maken had met het molenbedrijf.
Buiten liggen voor het gebouw nog enkele artefacten die herinneren aan de
bedrijvigheid van weleer: een tuintafel gemaakt met een samengestelde molensteen (2), een dorpel gemaakt van een
oudere momnoliet (3), en het oude waterwiel (1). Beide stenen en het wiel hebben dezelfde diameter: 140 cm, hetgeen
meer is dan de meeste stenen in de wijde streek. Die meten doorgaans 130 cm (in het buurdorp
Embún is de ∅ zelfs nog groter met 146 cm).
De cárcavo opent in de zuidelijke wand van de molen (4). De ruimte
loopt van noord naar zuid onder het gebouw en is leeg, op het einde van de drukpijp na (5).
De graanmolen is leeg. We vinden er alleen een lage bancada met een ligger steen er nog op (7).
Het is opmerkelijk dat de treedjes die naar een verdieping leiden de waterweg lijken te blokkeren (8).
