Alins

Alins ligt niet aan een van de hoofdwegen. Je vindt het op de lijn tussen Castejón de Sos en Pont de Suert iets ten zuiden van Laspaúles. Je komt best vanuit het zuiden over de A-1605 die loopt van Graus, over La Puebla de Roda en Bonansa naar de N-230 en Pont. In een bocht van de weg bij kilometerpaal 46 en verborgen tussen de bomen, staat de molen. Het water komt van de Río Isábena.

Foto's: 6.VIII.2006

Muur naar het noorden (1)

Muur naar het oosten (2)

Zuidmuur (3)

Westmuur (4)

De graanmolen van Alins is een klein en onopvallend gebouwtje half verborgen tussen de weelderige vegetatie. De eigenlijke molen (rechts op foto 1) beslaat krap de helft van het geheel. Dit deel is het oudst en gebouwd uit natuursteen. Er is later een stuk bij gebouwd en dat herken je direct aan de rode bakstenen. Een golfplaten dak dekt alles toe. Deze molen is geen schoonheid, maar er wordt wel goed voor gezorgd.

Alle deuren en vensters waren zorgvuldig op slot, of gebarricadeerd, of te hoog, en ik kan alleen maar raden naar de precieze indeling van het gebouw. De deur in de noordelijke muur (1) geeft toegang tot de verdieping boven. Die loopt over geheel de lengte. De eigenlijke molen is beneden. De ingang zit in de oostmuur (2, 3). Aan het raam in de westmuur gaf een spleet mij de kans op enkele foto's 'in het donker'.

Tolva (5)

Nadien toonde de dia een komplete installatie klaar om te malen.

Een niveau lager, in de cárcavo, was de situatie even goed: een volledig stel balken en hefbomen rond een gezond houten wiel (6, 7). Let ook op de bijzondere vorm van de schoepen (6). We vonden vroeger de zelfde soort wielen in Serrate en Javierre de Olsón. Jammer dat niemand tijdens de restoratie van de molen van Laspaúles het de moeite vond om een fatsoenlijk wiel te maken. Men gebruikte ordinaire planken in plaats van de originele profielen.
De mond van de cárcavo was eerst een wijd open boog, maar is later vernauwd met de alom aanwezige rode bakstenen (8). Achteraan naast een boom vinden we ook nog een oude molensteen (9).

Water kwam uit de Río Isábena en werd een flinke afstand stroomop getapt. De precieze plek was moeilijk te bepalen, maar ik kon het kanaal in ieder geval over bijna geheel de lengte volgen.

Rodete = houten wiel (6)

Cárcavo (7)

Het kanaal loopt eerst naast de rivier en wint slechts langzaam hoogte (Het blijft bijna horizontaal natuurlijk, het is de rivier die af loopt). Het loopt dan door weiden (10) waar het ook nog water ontvangt uit enkele bronnen en loopt dan uit in een wasplaats, dicht bij de brug (11). Nu duikt het kanaal onder de brug (12) en komt dan evenwijdig met de weg (13). Het laatste stuk is uit beton en ligt direct naast de weg (14).

Ter hoogte van de molen draait het kanaal scherp naar links tussen twee aarden wallen. Hier wordt het iets breder, maar een echte vijver wordt het niet.
De laatste meters tot aan het wiel worden overbrugd door een open houten pijp (hier en daar met zink opgelapt) (15). Dit is een primitief kenmerk dat we maar zelden aantreffen: zie bijv. Ainielle, of the Indische gharats.